EDWARD GOROL

Edward Gorol – urodził się 23 VII 1930 roku w Mikołowie. Matka Agnieszka, która pochodziła z Warzechów, posiadająca wykształcenie muzyczne (była pianistką), grywała po niemych jeszcze w tym okresie kinach, muzyką akompaniując pokazywanej na ekranie akcji. Głównym miejscem jej pracy był mikołowski kinoteatr Jana Cioska mieszczący się w Hotelu Górnośląskim przy Rynku 14. Właśnie tam w trakcie kinowych matczynych „koncertów” mały Edek zdobył pierwsze muzyczne obycie. W czasie wojny matka udzielała lekcji gry na fortepianie. Dom w tym okresie był pełen muzyki i stąd zamiłowanie Edwarda do muzyki, której ustawicznie słuchał w okresie późniejszym jako tło pomagające mu w pracy.

Ojciec Fryderyk, zatrudniony wówczas w dzisiejszej hucie Baildon,  dziewięcioletniego Edwarda zaprowadził do pracy, aby ten zobaczył spust stali. Widok parskającej iskrami strugi białego płynnego metalu, napełniającego formy i stygnącego oraz huk i grzmoty młotów i pras, wywarły na nim ogromne wrażenie przerodzone w postanowienie wykonywania przyszłej pracy w tym właśnie tworzywie – materiale, którego ani ogień, ani czas nie zgryzą.

Od dziecka posiadał zdolność zapisywania świata – umiał po prostu rysować, dlatego w 1947 roku (po ukończeniu szkoły podstawowej) poszedł do Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach. Studia artystyczne, które rozpoczął w Krakowie u prof. Ksawerego  Dunikowskiego ukończył w Warszawie w 1954 r. na Wydziale Rzeźby uzyskując dyplom u prof. Józefa Aümillera za prace medalierskie w 1955 roku. Przez pięć lat (od 1955 r. do 1959 r.) był organizatorem a następnie kustoszem Muzeum Numizmatycznego w Mennicy Państwowej w Warszawie. Właśnie wtedy dokładnie poznał cały cykl związany z projektowaniem, powstawaniem, produkcją medali oraz monet co nasunęło mu myśl podjęcia wyzwania polegającego na projektowaniu początkowo odznak organizacyjnych a później godeł państwowych, różnych stylizacji wizerunków orła – symbolu jednoczącego Polaków. W tym okresie otrzymuje pierwsze nagrody za projekty odznaczeń państwowych oraz order przyznawany przez dzieci – Order Uśmiechu. Spod jego ręki wyszedł również Order zasługi PRL. W latach 1960 – 1968 pracował również w Katedrze Rysunków, Malarstwa i Rzeźby na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, prowadząc pracownię rzeźby. Wiele swych prac poświęcił Wojsku i Armii – szkole twardego życia oraz ludziom w mundurach, wykonując szereg rzeźb i płaskorzeźb, tablic pamiątkowych i pomników nagrobnych na cmentarzach żołnierzy poległych podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku i w czasie powstania  warszawskiego. Jego dorobek twórczy z zakresu medalierstwa liczy ponad 1000(!) pozycji, obejmując projektowane i osobiście opracowywane medale pamiątkowe bite i lane, medale przeznaczane na nagrody (wykonywane w pojedynczych egzemplarzach), medaliony, plakiety, odznaki i ordery a także odznaki okolicznościowe wykonywane w późniejszym okresie. Wykonał liczne płaskorzeźby. Uczestniczył w ponad 150 wystawach w kraju i za granicą do 1981 r. (między innymi: Wiedeń, Haga, Budapeszt, Rzym, Ateny, Praga, Berlin, Helsinki, Bolonia, Paryż, Sztokholm, Zurych, Moskwa, Chicago, Oslo, Lizbona). Prace jego znajdują się w ponad 70 muzeach w kraju i za granicą. Działał społecznie w Okręgu Warszawskim Związku Polskich Artystów Plastyków – między innymi był jego wiceprezesem. Prace swoje najczęściej sygnował odwróconą literą E i literą G.

Zmarł w Warszawie w 2003 roku i tam pochowany.

 

Opracował Mariusz Dmetrecki